26 آزر امسال 66-مين سالگرد فاجعه كتابسوزان ارتش شاهنشاهي مي باشد. فاجعه اي كه به دنبال نسل كشي هولناك 21 آزر به وقوع پيوست و در آن كتابهايي كه به زبان مادري اين ملت نوشته شده بودند در آتش فاشيسم سوختند و فاجعه اي كه در آن "آنا ديلي" اين ملت در آتش شوونيزم سوخت.
در آن حادثه كساني دست به اين عمل زدند كه خود از كتابسوزان موهومي (و يا واقعي) 1400 سال پيش به دست اعراب مي ناليدند و هميشه يكي از عوامل بدبختي و عقب ماندگي و جهل خود را به اين حادثه نسبت مي دادند!
شايد بتوان گفت جامعه بشري در دوران مدرن، در خاطره خود تنها دو مورد از اين فاجعه سراغ داشته باشد. يكي مراسم كتاب سوزاني كه در 10 مه 1933 ميلادي در آلمان به دست نازيها انجام گرفت و در آن نزديك 25 هزار كتابي كه به تشخيص نازيها در آنها تضادي با ايدوئولوژي ناسيونال سوسياليسم نازيها وجود داشت، سوزانده شد و ديگري كتاب سوزان 26 آزر 1325 ه.ش در آزربايجان، كه در آن تعداد بي شماري از كتاب هايي كه به زبان تركي نوشته شده بود، سوزانده شد.
هر دو فاجعه توسط انسانهاي نژادپرستي انجام گرفت كه خود را از نژاد پاك آريايي دانسته و خود را برتر از تمام ملل جهان مي پنداشند. و به راستي كه چگونه پيروان هر دو مكتب اين برتري خود را نشان دادند!

حال كاملا به جا مي باشد، بناي يادبودي در مكاني كه آن فاجعه انجام گرفت، ساخته شود تا هميشه آزربايجاني ها به ياد داشته و بدانند، چه كساني دشمنان زبان، هويت و فرهنگشان بودند و هستند . دشمنان زبان و هويت و فرهنگ اين ملت در آن تاريخ چه كردند و اكنون چه مي كنند.